Την πλήρη αποδυνάμωση του ελεγκτικού έργου που ασκεί ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, Λέανδρος Ρακιντζής, επέφερε η τροποποίηση του νόμου 4057/2012 για τον υπαλληλικό κώδικα. Όπως εξηγεί ο επίτιμος αρεοπαγίτης στο «Κ», πλέον τα χέρια του επιτελείου των επιθεωρητών της Κηφισίας «είναι δεμένα», με αποτέλεσμα να επιβάλλονται ποινές-«χάδι» σε επίορκους δημοσίους υπαλλήλους. Σημειώνει ότι η διαφθορά στις Πολεοδομίες έχει υποχωρήσει κυρίως εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και εξηγεί γιατί αποτελεί άθλο η πάταξη της διαφθοράς στις οικονομικές υπηρεσίες του κράτους.
Οι νέες ρυθμίσεις του υπαλληλικού κώδικα (Ν. 4057/2012) αποδυναμώνουν δραματικά τις ελεγκτικές αρμοδιότητες σας. Όπως επισημαίνεται, δηλαδή, στην ετήσια έκθεση, δεν έχετε πλέον τη δυνατότητα να υποβάλετε ενστάσεις κατά αποφάσεων πρωτοβάθμιων πειθαρχικών συμβουλίων. Αποφάσεις που, ως επί το πλείστον, «αθωώνουν» επίορκους δημοσίους υπαλλήλους. Γιατί όταν ο τότε υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Δημήτρης Ρέππας, προωθούσε τον σχετικό νόμο δεν εκφράσατε τη διαφωνία σας;
Δεν έχουμε δικαίωμα να διατυπώσουμε ενστάσεις. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το κυριότερο στοιχείο δημοσιοϋπαλληλικής πειθαρχίας είναι ο φόβος της τιμωρίας, η οποία επιβάλλεται σε πρώτο βαθμό από τα πειθαρχικά συμβούλια και τα μονομελή όργανα. Σε δεύτερο βαθμό, ο κατηγορούμενος που καταδικάστηκε μπορεί να υποβάλει ένσταση ή -εφόσον αυτός έχει αθωωθεί- η δημόσια διοίκηση, ήτοι ο υπουργός, ο περιφερειάρχης, ο δήμαρχος ή ο πρόεδρος ενός δημόσιου οργανισμού. Οι τελευταίοι σπανίως ασκούσαν ενστάσεις, και μάλιστα όχι για λόγους που σχετίζονται με τη δίκαιη απόδοση της δικαιοσύνης, αλλά για λόγους πολιτικής.
Το 2004 μου δόθηκε το δικαίωμα να υποβάλω -σε ετήσια βάση 150 έως 250- ενστάσεις για λογαριασμό της διοίκησης, οι οποίες εξετάζονταν από το δευτεροβάθμιο συμβούλιο του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης, που αποφάσιζε την επιβολή ή μη ποινής στους αυθαιρετούντες δημόσιους λειτουργούς.
Γιατί άλλαξε αυτή η διάταξη;
Δεν γνωρίζω και ούτε ρώτησα να μάθω. Το «κρίμα στον λαιμό τους», όπως λένε. Ενδεχομένως να μην άρεσε σε κάποια δύναμη, στους συνδικαλιστές ή σε κάποιους άλλους. Γνωρίζω ότι επί Ραγκούση συστάθηκε επιτροπή για την αναμόρφωση του Ποινικού Δικαίου των υπαλλήλων, ενώ το τελικό σχέδιο κατατέθηκε προς συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή επί Ρέππα. Πρόεδρος της επιτροπής αυτής ήταν ο Γιώργος Σταυρόπουλος, ο μετέπειτα υπουργός Επικρατείας επί Παπαδήμου. Στη συζήτηση του σχεδίου ο Ρέππας δεν παρέστη και ο κ. Σταυρόπουλος υποστήριξε φανατικά το σχέδιο, το οποίο εντέλει ψηφίστηκε από τη Βουλή. Έχω ζητήσει, πάντως, να αλλάξει η συγκεκριμένη διάταξη.
Πρακτικά, η συγκεκριμένη τροποποίηση κρατά τα χέρια σας «δεμένα».
Τα χέρια μας είναι τελείως «δεμένα», κανένας δεν μας φοβάται πια. Επιπλέον, το χειρότερο είναι ότι ο νόμος προβλέπει την ύπαρξη μεταβατικού διαστήματος: μέχρι τη συγκρότηση των καινούργιων, λειτουργούν τα παλιά πειθαρχικά συμβούλια. Τα οποία αποτελούνται από τρεις συναδέλφους του διωκομένου και δύο συνδικαλιστές, με αποτέλεσμα όλοι να αθωώνονται, αφού δεν υπάρχει η «απειλή» της άσκησης ένστασης ή πειθαρχικής δίωξης.
Εδώ και οκτώ χρόνια είχαμε διαμορφώσει ένα αρχείο -που κανείς δεν θα μπορούσε να το έχει στη διάθεσή του- με όλες τις αποφάσεις και τις ποινές που έχουν επιβληθεί, καθώς όλες οι αποφάσεις κοινοποιούνταν μέχρι πρότινος στον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης.